Nawigacja

Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej...

Białaczów, dawniej miasto a obecnie wieś gminna, położony jest 12 km od Opoczna. Nazwa miejscowości wywodzi się prawdopodobnie od rośliny zwanej " bialacz", a nazwa tej rośliny mogła być słowiańskim imieniem Białacza, które nosił założyciel Białaczowa. Pierwsze wzmianki na temat miejscowości pojawiają się już w 1233 roku. Była wtedy własnością rodu Odrowążów, z którego pochodzi błogosławiony Jan Prandota - biskup krakowski.

W drugiej połowie XVIII wieku Białaczów przechodzi w ręce Stanisława Małachowskiego - Marszałka Sejmu Czteroletniego, który był dobrym gospodarzem. Wykorzystał istniejące na terenie rudy żelaza i założył kopalnie w Białaczowie, Rudzie Białaczowskiej, Parczowie, Parczówku, Sędowie i Sobieniu. Rudę przerabiano na miejscu. W związku z tym budowano piece do wytopu rudy, fryszerki do przerobu surówki.

Został również wzniesiony pałac w stylu klasycystycznym (1800 r.) i ratusz (1797r.). Małachowski nadał również miastu pieczęć, która zawierała inicjały jego imienia i nazwiska.

Kiedy Polska utraciła niepodległość Białaczów znalazł się pod panowaniem Austrii, a w roku 1809 należał do Księstwa Warszawskiego. W 1869 roku utracił prawa miejskie.

W 1888 roku następuje kolejna zmiana właściciela. Hortensja Małachowska przekazuje posiadłości białaczowskie Ludwikowi Broel- Platerowi, a po jego śmierci dobra przejmuje jego syn - Zygmunt. Po drugiej wojnie światowej majątek został upaństwowiony. Utworzono PGR, a w pałacu powstał Państwowy Dom Pomocy Społecznej.

Obecnie właścicielem gospodarstwa rolnego jest pan Wojciech Szołowski, a Dom Pomocy Społecznej został przeniesiony do Niemojowic (gmina Żarnów), a więc pałac Małachowskiego pozostaje nieużytkowany. W ratuszu zaś mieści się obecnie biblioteka publiczna oraz Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.

 

"Miejscowość niewielka - pamięć zaś wielka"

W naszej ojczyźnie pięknej jest miejscowość niewielka,
lecz gdy poznacie jej historię, wiedza o niej stanie się rozległa.

Z wysiłku umysłu i ciężkiej pracy Stanisława Małachowskiego
powstało coś naprawdę wspaniałego!"
Jest to pałac biały, w Białaczowie zbudowany.

Letnia rezydencja do dzisiaj zadziwia,
park ją okalający wiele zagadek i ruin ukrywa."
Przyozdobiony marmurowymi rzeźbami dawną świtność przypomina.

Po wielu latach pałac rodzina Platerów przejęła,
na rozwój Białaczowa bardzo wpłynęła.
Do dzisiaj zbieramy owoce ich dzieła.

Zaszczytne miejsce w historii Stanisław Małachowski zaznaczył - 
marszałek sejmu, konstytucji zwolennik."
Za zasługi dla ojczyzny Order Orła Białego na jego piersi zalśnił.

Ten wielki polityk był tez przedsiębiorcą,
za ziemiach Białaczowa z rud przedsiębiorstwa budował,
ludność polską, niemiecką i holenderską zatrudniał.

Był szlachetnym i prawym człowiekiem,
chciał ułatwić życie ludziom. Pragnął dla nich jak najlepiej,
lecz nie wszystkim się to spodobało.

Gdy cesarz francuski zniszczył jego plany,
w mieście królów - Krakowie został ukarany.
Osiem miesięcy z tym smutkiem się zmagał.

Potem sam Napoleon do Warszaway marszałka zaprosił.
Otrzymał on honorowe miejsce - prezesa Komisji Rządzącej.

Tak nasza miejscowość w wielkich rodach stała.
Dla kochanej ojczyzny poetów, myślicieli wydała.

Autor: Martyna Guzińska, kl. VI. Wiersz wyróżniony w powiatowym Konkursie Jednego Wiersza w 2017 r.

 

 

Aktualności

Kontakt

  • Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza
    ul.Szkolna 36, 26-307 Białaczów
  • 44 / 758 14 12
    44 / 758 14 18

Galeria zdjęć